„Wiem, że nic nie wiem”. Kim był Platon?

Znany grecki filozof Platon urodził się w 428/427 p.n.e. w jednej z najważniejszych rodzin Aten. Od samego początku wydawał się skazany na znaczącą pozycję polityczną i dlatego rozpoczął studia filozoficzne najpierw u filozofa Cratilo. Następnie, około dwudziestego roku życia, u Sokratesa.

W 404 p.n.e. współpracował z oligarchicznym reżimem Trzydziestu Tyranów, dowodzonym przez swego wuja Critiasa. Był jednak rozczarowany klimatem przemocy i represji, jaki tam panował. Ostateczne porzucenie jakiejkolwiek perspektywy kariery politycznej nastąpiło jednak w 399 r. p.n.e., kiedy Sokrates został skazany na śmierć.

Platon to Arystokles

W rzeczywistości jego prawdziwe imię to Arystokles, podczas gdy Platon (z greckiego πλατύς, platýs, co oznacza „szeroki”) to tylko przydomek. Według jednych przydomek ten przypisywano mu ze względu na szerokość czoła. Według innych ze względu na szerokość ramion. W rzeczywistości Platon, jak wszyscy młodzi arystokraci, podążał za nauczycielem gimnastyki i ćwiczył Pancrazio, mieszankę zapasów i boksu.

Dorobek Platona

Gorycz i wstręt do potępienia swego nauczyciela Sokratesa, które uważał za niewybaczalną sprawiedliwość, skłoniły Platona do całkowitego oddania się filozofii. Celem podjęcia takich działań była chęć przepisania podstaw ludzkiego współistnienia i doprowadzenia człowieka do sprawiedliwości.

Za życia Platon napisał wiele dzieł: 35 dialogów i 13 listów. W wykładzie swoich doktryn filozoficznych Platon wybrał formę dialogiczną jako środek wyrazu.

W swoim najważniejszym dziele „Rzeczpospolita” Platon opisuje stan idealny, w którym każdy może żyć sprawiedliwie i szczęśliwie. Fundamentalną zasadą, wokół której to państwo musi być zbudowane, jest sprawiedliwość. Według Platona państwo musi składać się z trzech klas: mądrych, wojowników i robotników.

W swoich rozważaniach filozoficznych Platon często posługuje się mitami, aby wyjaśnić swoje doktryny w sposób bardziej bezpośredni i zrozumiały, ale także zilustrować pojęcia, które trudno byłoby wyrazić w czysto racjonalnym języku.

Przeczytaj także o innym starożytnym myślicielu, Pitagorasie.